BİRLİĞİMİZCE 04.02.2014 TARİHİNDE HAVAYOLU ŞİRKETLERİNE GÖNDERİLEN “HAVAYOLU VE SATIŞ ACENTALARI FARKLI BİLET ÜCRETİ UYGULAMALARI” KONULU YAZIYI ACENTALARIMIZIN DİKKATİNE SUNARIZ..
Birliğimizce “Hava Yolu ve Satış Acentaları farklı bilet ücreti uygulamaları” hakkında havayolu şirketlerine 4 Şubat 2014 tarihinde birer yazı gönderilmiştir.
Birliğimiz üyesi seyahat acentalarından gelen yoğun şikayetlerde; havayollarının web sitesi yolu ile satılan uçak biletlerinin son kullanıcı fiyatı ile, satış acentalarına, bilet satışlarında tavsiye ettikleri, hizmet bedeli de dahil edilmek suretiyle belirlenen bilet bedeli son kullanıcı fiyatının, farklı olduğunun belirlendiği, ifade edilmektedir.
Uygulamada, havayollarının, hizmet bedelini hiç almadığı ve/veya daha düşük aldığı, hatta buna ilaveten bazı parkurlarda biletin net ücreti üzerinden de ayrıca indirim yaptığı tespit edilmiştir.
Özellikle havayollarının net bilet ücreti üzerinden indirim yaptığı uçak biletlerinin satış hakkını, sadece kendi uhdesinde tuttuğu ve acentelerin kullandığı rezervasyon ve bilet satışı sistemlerine bu fiyatları yüklemeyerek onları daha pahalı bilet satmaya zorunlu bıraktığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, uçak biletinde, son kullanıcı fiyatını oluşturan unsurlar; net uçak bilet ücreti, ilave yakıt ödemesi, hava alanı vergileri ve hizmet bedeli toplamından oluşmaktadır. Acentaların, bilet satışı ile elde ettikleri tek gelir ise “hizmet bedeli” dir.
Acentaların, tek gelir kaynağı olan hizmet bedelini almadan satış yapamayacakları düşünüldüğünde, havayollarının, son kullanıcıya açıklanan bilet bedelini, önceden uygulanan şekilde hizmet bedeli ekleyerek genel satış acentası ile aynı alması gerekirken, hizmet bedelini hiç almayarak veya daha düşük almak suretiyle veya bilet bedelinden de indirim yapmak suretiyle uygulaması, acenta ile aktedilen genel satış sözleşmesinin ihlali niteliği taşıdığı gibi bu hususun Türk Ticaret Kanunu, Borçlar Kanunu, Rekabetin Korunması Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık oluşturacağı da hatırlatılmıştır.
Ayrıca, havayollarının uçak biletlerini satmak için IATA veya havayolları ile uçak bileti satış acenteliği sözleşmesi yapmak suretiyle yüksek miktarlarda teminat ve ek mali külfetler üstlenen, ağır mali riskler alan seyahat acentalarının mağduriyetinin son derece ağır olduğu açıktır. Kaldı ki, tüketiciyi, havayollarını kullanımda teşvik, reklam, tanıtım ve yönlendirme suretiyle ve yine kendi müşteri portföyünü kazandırarak, havayollarının piyasada tutundurucu faaliyetlerini artıran güçlendiren, benimseten seyahat acentelerinin, havayollarının hedeflerine ne denli hizmet ettiği de yadsınamaz.
Havayollarının satış politikaları kapsamında, satışların artması için destek beklediği ve yıllık olarak ulaşmaları gereken hedefleri dahi belirlediği düşünüldüğünde; genel satış acentalarını, daha pahalı uçak bileti satmak zorunda bırakmaları, acentalar ile haksız rekabet içerisinde olmaları, hukuka aykırı olduğu gibi sözleşmenin taraflarından biri olan seyahat acenteleri aleyhine sözleşme edimlerini ağırlaştırıcı sonuçları ekonomik olarak doğurmakta ve ticari etiğe de uygun düşmemektedir.
Acentaların, yegane geçim kaynağı olan hizmet bedelini almadan bilet satışını gerçekleştiremeyeceği göz önünde tutulduğunda, havayollarının, acentalar ile rekabet içerisinde hareket etmesi, Anayasaya, yasal mevzuat ve sözleşmeye aykırılık oluşturmaktadır. Türk Ticaret Kanunu’nun “Haksız Rekabet” başlığı altında düzenlenen “Amaç ve ilke” başlıklı 54 maddesine, “Dürüstlük kuralına aykırı davranışlar,ticari uygulamalar” başlıklı 55 ve 56 nci maddelerine, Medeni Kanunun 2 nci maddesi dürüstlük kuralını temel esas olarak almış olduğundan, doğruluk ve dürüstlük ilkesine ve Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun, rekabetin ihlalini yasaklayan hükümlerine de aykırılık teşkil edebileceğinden havayollarının, yukarıda açıklanan aykırılık oluşturan fiillerine son vermesi, durumun düzeltilmemesi halinde ise acentaların ve acentaların hukuki hakları açısından Birliğimizin hukuki yollara başvuracağı hususu vurgulanmıştır.
Üyelerimize önemle duyururuz.
TÜRKİYE SEYAHAT ACENTALARI BİRLİĞİ
(TÜRSAB)