12 OCAK 2012 TARİHLİ VE 28171 SAYILI RESMİ GAZETE İLE YÜRÜRLÜĞE GİREN PROFESYONEL TURİST REHBERLİĞİ YÖNETMELİĞİ HK.
T.C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI
Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü
ANKARA
K O N U : 12 Ocak 2012 Tarihli ve 28171 Sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe giren Profesyonel Turist Rehberliği Yönetmeliği hk.
AÇIKLAMALAR:
Profesyonel Turist Rehberliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 12 Ocak 2012 Tarihinde ve 28171 Sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe girmiştir.
Yapılan incelemede; 12 Ocak 2012 Tarihli ve 28171 Sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe giren yönetmeliğin rehberler, turizm sektörü ve ticari hayat hususunda daha fayda sağlayıcı ve gerçekçi olması gerekirken, yapılan değişikliklerin bu yönde olmadığı anlaşılmaktadır.
Kanunun açık hükmü uyarınca rehberlik ücretleri belirlenirken TÜRSAB’tan görüş alınması gerekmektedir.Turizm sektörü açısından da TÜRSAB’dan alınan görüşün uygulamada dikkate alınmasını beklemekteyiz.Dolayısıyla Profesyonel Turist Rehberliği Yönetmeliği’nin bazı maddelerinde değişiklik yapılmasına ilişkin hazırlanan yasa taslağı hakkında Birliğimiz tarafından yapılan çalışmalar , tespit edilen hususlar tarafınıza bildirilmişti.
Tüm bunlara rağmen, özellikle rehberlik taban ücretlerini düzenleyen maddenin içeriğinde esas alınması gereken noktanın, dil bilgisi, eğitim düzeyi, tecrübe, gelen grubun talebi ve gelen grubun bütçesi gibi subjektif sebebin dikkate alınması gerekirken söz konusu madde :
‘’Rehber taban ücretleri Türkiye Seyahat Acentaları Birliği ve ilgili meslek kuruluşlarının yazılı görüşleri alınarak her yıl bir kez Bakanlıkça belirlenir. Bu kuruluşlar tarafından bir sonraki yıla ilişkin rehber taban ücretleri konusundaki teklifler Aralık ayı içerisinde Bakanlığa bildirilir.
Bakanlık uygulanacak rehber taban ücretlerinin tespitine ilişkin kararını Aralık ayı sonuna kadar ilgili kurum ve kuruluşlara bildirir, bu ücretlerin uygulamasını sağlar ve denetler.’’ şeklinde düzenlenmiştir.
Bu değişiklikten önceki düzenlemede ”Rehber taban ücretleri Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği ve ilgili meslek kuruluşlarının yazılı görüşleri alınarak yılda iki kez Bakanlıkça belirlenir.”şeklinde idi ve uygulamada TÜRSAB’ın görüşü dikkate alınmadığı için hükümsüz kalan bir düzenleme idi.
Değiştirilen mevcut düzenleme, rehberlerin ücretlerinin belirlenmesinde ve uygulamada yaşanan problemleri ortadan kaldırmamaktadır.
Şöyle ki; rehber-seyahat acentası ilişkisi bir bakış açısıyla, bir işçi işveren ilişkisi olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.Rehberlik ücretleri de, ticari hayatın doğal gereği olarak seyahat acentası ile seyahat acentasının çalışanı olan rehberin kendi iş ilişkisi içinde değerlendirilerek belirlenmesi gerekmektedir.Yeni düzenleme ile sadece ücretler hususunda TÜRSAB’ın yılda 2 kez değil, 1kez görüşü alınır şeklinde değiştirilmesi seyahat acentalarının yaşamakta olduğu sıkıntılara çözüm getirmemektedir. Tekrarla belirtmek isteriz ki;Bakanlığın belirlemiş olduğu ücret tabanları, seyahat acentası ile rehberin birebir ilişkisini değerlendirmeden belirlenen ücretler olduğundan güncellikten uzak olup ayrıca rehber arasında ücret belirlemede kriter olan doğu-batı bölge ayrımının ortadan kaldırılması gerekmektedir.Rehberin tecrübesinin değerlendirilmeden, seyahat acentası ile rehber arasındaki arz talep dengesine bakılmasızın belirlenen ücretlerin seyahat acentaları üzerinde bulunan haksız mali yükü(ücret+sigorta+%20 stopaj+%18 KDV) kaldırmamıştır.
Başka bir bakış açısıyla ise; rehber, hizmetini seyahat acentasına satan bir esnaftır. Rehberin satmış olduğu hizmet değişiklik arz etmektedir.Buna rağmen rehber ücretlerinin, piyasa koşullarında rakiplerle baş etmeye çalışan acentalar tarafından değil, Bakanlık tarafından serbest ticaretin,iş yaşamının doğasına aykırı olarak belirlenmesi haksız rekabete yol açmakta hatta kaçak rehberlik faaliyetlerine sebep olmaktadır.En büyük eşitsizlik ise; her servis veren rehberin ücretinin eşit olarak fiyatlandırılmasıdır.
Yukarıda izah ettiğimiz üzere; rehberlik ücretleri belirlenirken serbest ticari ilişkilerin göz önünde tutulması gerekliliği ve seyahat acentası ile rehberlerin ücret konusunu kendi aralarında serbestçe belirlemeleri kanaatindeyiz. Birliğimizce belirtilen görüşlerin yapılan yasa çalışmalarında dikkate alınmasının, düzenlenen hükümler bakımından turizm sektörü için daha işler olabileceği hususunu bilgilerinize arz ederiz.
Saygılarımızla,
TÜRKİYE SEYAHAT ACENTALARI BİRLİĞİ
( TÜRSAB )
Başaran ULUSOY
Başkan